GEMERT - Jan van Mierlo heeft dinsdag 18 november tijdens de raadsvergadering het woord gevoerd namens de initiatiefgroep 'Geen woonblok achter de muur: houd het kasteel groen en puur!'. "Er ligt nog steeds geen totaalplan op tafel en de financiering voor de aankoop van het kasteel rammelt aan alle kanten", aldus Van Mierlo. Verder stelde hij dat bij de afhandeling van de zienswijzen 'knoei- en broddelwerk is geleverd'.

Geacht College, geachte Raad,

Mijn naam is Jan van Mierlo en ik spreek hier vanavond namens de initiatiefgroep “Geen woonblok achter de muur: houd het kasteel groen en puur”. Wij hebben er behoefte aan om, voorafgaande aan deze misschien wel historische raadsvergadering, het woord tot u te richten.

U wordt vanavond gevraagd in te stemmen met de overeenstemming die uw College heeft bereikt met de Congregatie van de paters van de Heilige Geest over de aankoop van het kasteel. Deze plannen zijn in beginsel lovenswaardig. Na vele eeuwen lijkt het erop dat het kasteelcomplex, althans voor een groot deel, publiek bezit kan worden van de Gemertse gemeenschap. Het kasteel kan niet in betere handen zijn dan van de gemeente, omdat de bestemming dan onderdeel wordt van een democratisch besluitvormingsproces.

Echter, zoals ook tijdens de opiniërende raadsvergadering van afgelopen donderdag is gememoreerd, er ligt nog steeds geen totaalplan op tafel en de financiering van de aankoop rammelt aan alle kanten. U gaat instemmen met de aankoop van het kasteelcomplex voor €7.000.000. Hiervan hoopt u dat er €2.000.000 ingebracht gaat worden door de Atlant Groep en Goed Wonen en nog eens €2.000.000 hoopt u terug te ontvangen als de bouw van het Convent in de ommuurde tuin doorgang kan vinden.

Rond de €3.000.000 die de gemeente zelf moet inbrengen heerst ook nog veel onduidelijkheid. De restauratie gaat nog eens ongeveer €6.000.000 kosten. Over de totale exploitatielasten na aankoop en restauratie is nog helemaal niets bekend. Naar onze mening wordt u vanavond gevraagd om een blanco cheque te tekenen. Als u meent dit naar de Gemertse bevolking te kunnen verantwoorden, dan moet u vooral uw gang gaan. Wij vinden het niet verantwoord.

Naar onze mening zou u beter kunnen wachten met uw besluitvorming tot er wel een totaalplan ligt. U schendt hiermee overigens ook de afspraak die u zelf onderling gemaakt heeft: de Raad zou niet over het kasteel praten voordat er een totaalplan ligt. Het College dicteert nu wat u moet besluiten. In het duale stelsel zou het zo moeten zijn dat u als Raad het College opdraagt om het plan verder uit te werken. En u zou er verder verstandig aan doen het College ook op te dragen om een variant uit te werken zonder dat er in de ommuurde tuin gebouwd zal worden, dit omdat de kans levensgroot is dat dit onderdeel van het plan door juridische procedures zal sneuvelen.

Want wat de bouw van het Convent in de ommuurde tuin betreft, heeft er naar onze mening één aspect in de opiniërende raadsvergadering te weinig aandacht gekregen. Dit is namelijk het ontbreken van de noodzaak om te bouwen in de ommuurde tuin. Wanneer volgens een bestemmingsplan bouwen in een bepaald gebied niet is toegestaan en het betreft een cultuurhistorisch en/of landschappelijk zeer waardevol gebied, dan wil de Raad van State nog wel een haar goedkeuring aan de bestemmingsplanwijziging onthouden als de noodzaak om in het onderhavige gebied te bouwen ontbreekt.

Hierover is voldoende jurisprudentie beschikbaar. En in dit geval zijn er voor de huisvesting van de paters ruimschoots alternatieven voorhanden. Volgens wethouder Verkampen zal in dat geval de hele aankoop geen doorgang vinden. Dit zou zeer betreurenswaardig zijn. Vandaar het belang om tijdig een alternatief uit te werken.

Ook wordt u gevraagd in te stemmen met de concept-reactie op de ingediende zienswijzen. Vele particulieren en rechtspersonen hebben zich veel moeite, geld en tijd getroost om hun zienswijzen op papier te zetten. Sommigen hebben zelfs een zeer gedetailleerde zienswijze ingediend van tientallen pagina’s. Al deze zienswijzen worden door uw College samengevat in ruim 3 A4-tjes. Minder dan 10% van deze gerubriceerde zienswijzen wordt vervolgens gegrond verklaard, de rest wordt simpelweg ongegrond verklaard of buiten beschouwing gelaten. Sommige zienswijzen zijn niet eens opgenomen in de samenvatting. U kunt zich als raadslid op deze wijze geen oordeel vormen over de kwaliteit, de juridische validiteit en de emotionele waarde van de zienswijzen.

Bovendien hebben de indieners nog steeds geen enkele reactie ontvangen van het College, zelfs geen ontvangstbevestiging. Hier wordt naar onze mening op respectloze wijze omgesprongen met de democratische rechten van burgers en rechtspersonen. Ik heb een aantal reacties van de gemeente bestudeerd en ben tot de conclusie gekomen dat er in een aantal gevallen knoei- en broddelwerk is geleverd. Dit is de gemeente Gemert-Bakel onwaardig. Een voorbeeld: Wij hebben een en andermaal betoogt dat de artikel 19.2-procedure tot realisering van vrijstelling van het bestemmingsplan in dit geval niet toegepast mag worden. Wij hebben maar liefst vier juridische argumenten aangevoerd waarom de gemeente in dit geval illegaal bezig is.

Wij hebben ook de provincie en de inspectie van VROM van deze illegale handelwijze in kennis gesteld. Uiteindelijk kon de provincie toen niet anders dan de gemeente terugfluiten. Hierover vindt u in de samenvatting van de zienswijzen alleen onder F enkele zinnetjes terug. De ons toebedeelde tijd in het kader van het spreekrecht laat het helaas niet toe om hier nu meer van deze voorbeelden te noemen. De rechter zal te zijner tijd wel een oordeel vellen over het al dan niet gegrond zijn van de vele zienswijzen.
Wij blijven opkomen voor het behoud van ons cultureel erfgoed en blijven daarom tegen het bouwen in de ommuurde tuin.

Wat ons betreft is “de kogel nog lang niet door het kasteel”! Ik dank u voor de gelegenheid die u ons heeft geboden om onze mening kenbaar te maken en voor uw aandacht en wij wensen u veel wijsheid toe bij de besluitvorming.

­